Saturday, September 28, 2013

cevizli ekmek


bu ekmeğin adı rustic bread. yani köy ekmeği.

305 ml su
1.5 çay kaşığı tuz
1/2 çorba kaşığı şeker
415 gr beyaz un
95 gr çavdar unu
1.5 çay kaşığı instant kuru maya
110 gr ceviz

malzemeleri yukardaki sıra ile ceviz hariç makinanın haznesine koyuyoruz.

2 numaralı (french) programda 750 gr ayarında çalıştırıyoruz. makina belli bir süre hamuru karıştırdıktan sonra bipleyerek cevizi koy diyince bıçakla küçük küçük parçaladığımız cevizi de ekliyoruz. yaklaşık 3.5 saat sonra mis gibi cevizli ekmeğimiz hazır oluyor.

tarifte ceviz ya da fındık diyor. fındıklı da yapılabilir yani.

Thursday, September 26, 2013

tatlı patates casserole


bu tarifle iki yeni şey öğreniyoruz. birincisi tatlı patates ve ikincisi de casserole.

casserole cam ya da seramik, kullandığımız fırın kaplarının fransızca adı imiş. bunda pişen bu tarz tart, pay gibi şeylere de casserole deniyormuş.

tatlı patates ise çok enteresan bişey. anlat anlat bitmez. patatese göre oldukça sert, nerdeyse kereviz gibi, yamru yumru birşey. dışından da pembe zaten ama içini görünce çok şaşırıyor insan. baya koyu somon rengi. marketlerde ara sıra görüyordum. çok faydalı olduğunu okumuştum. püre yaparım diye düşünerek almıştım. internetten araştırmadan haşlamış da bulundum. sonuç olarak tatlı birşey yapmak zorunda idim. çünkü her ne kadar o şekilde tarifler de olsa da tatlı patates o kadar tatlı ki, onu patates püresi olarak yemeyi düşünemedim. bizim bal kabağından daha tatlı. ve tadı, kıvamı, herşeyiyle kabak tatlısına benziyor aslında.

amerikalıların çok yaptığı bir tarifi denedim. tek kelimeyle harika oldu. yarısını ben yedim.

2-3 tatlı patates
1/4 cup tereyağ
1/2 cup esmer tozşeker
3 yemek kaşığı portakal suyu
1 çay kaşığı tarçın
mini marshmallow

önce patatesleri soyup haşladım. çok iyi haşlanmışlardı, çatalla nerdeyse püre haline geldi.

patatesi derin bir kaba koyup, marshmallow hariç tüm malzemeyi ekleyip mikserle karıştırıyoruz. püre homojen olana kadar.

püreyi fırın kabına yayıyoruz. üzerini marshmallow ile örtüyoruz. beyaz olsaydı daha güzel görünecekti, orası kesin. fakat evde renkli mini marshmallow vardı. ne için diyebilirsiniz. ada'nın doğum günü öncesi belki birşeye kullanırım diyerek almıştım. o sebeple.

170 derece fırında 20-25 dakika pişiyor. marshmallow'lar yanmadan kapatmamız lazım. ılık ılık yiyoruz. gerçekten güzel oluyor.

tatlı patatesin faydalarını da ayrıca okumanızı tavsiye ederim.

Sunday, September 22, 2013

kabaklı ekmek tartı


evde 1 adet büyük kabak vardı. ne yapsam diye bakınırken böyle bir tarif buldum. bayat ekmek de vardı. olur mu ki derken gayet güzel oldu.

benim ekmeğim cevizli çavdar unlu ekmekti bu arada. her tür ekmekle olur bence.

tart hamuru için
1-2 bayat ekmek
3 yumurta
1 bardak süt
1 çay bardağı zeytinyağ

üstü için
1-2 kabak
1 yumurta
1 su bardağı peynir
1 çay bardağı süt ya da taze krema
tuz, karabiber

ekmekleri derin bir kaba koyup ufak ufak bölüp üzerine şöyle bir su gezdiriyoruz. başka bir yerde yumurta, süt ve zeytinyağı telle çırpıp ekmeklerin üzerine döküyoruz. sonra hamur yoğurur gibi bunları yoğuruyoruz. ekmekler sütlü yumurtalı karışımı iyice emiyor.

tart kabına döşüyoruz hamuru. ben dikdörtgen payreks bir fırın kabına yaptım. üzerine de soyduğumuz ve para para doğradığımız kabakları diziyoruz.

yumurta, peynir, süt ya da kremayı, tuz ve karabiber de ekleyerek çatalla çırpıyoruz. kabakların üstüne döküyoruz. ben beyaz peynir kullandım. tarif kaşar diyordu. ayrıca biraz maydanoz da koydum. dere otu da çok yakışır bence.

170 derece fırında yarım saat kadar pişiyor.

Sunday, September 15, 2013

doğum günü pastası


istedim ki küçükken annemin bana yaptığı gibi ben de minnoşumun doğum günü pastasını kendim yapayım. zaten şeker hamurundan yapılan o son moda pastalar bana fena halde yapay geliyor. bir süredir herkese pasta tarifi sordum, soruşturdum, internetten baktım ve son ana kadar ne yapayacağıma karar veremedim. son gün çok basit kakaolu bir kek yapıp, üzerini de markette bulduğum şekerleme minik hayvancıklarla süslemeye karar verdim. hem hafif, hem de çok güzel bir doğum günü pastası oldu.

bu tarif daha önce vermiş olduğum kakaolu ıslak kek tarifi aslında. küçük yuvarlak bir kek kalıbım var. onunla yaptım keki. kalıp küçük olduğu için de ölçü olarak küçük bir su bardağı kullandım.

2 yumurta
1 bardak şeker
1 bardak süt
1 bardak zeytinyağ
4 çorba kaşığı kakao
7-9 kaşık un
3 çay kaşığı vanilya
3 çay kaşığı kabartma tozu
1 küçük kutu taze krema

önce yumurta ve şekeri mikserle güzelce çırpıyoruz. sonra süt ve yağı ekleyip gene çırpıyoruz. diğer malzemeleri ekleyip gene çırpıyoruz. önce 7 kaşık un koyun. sonra kıvamına göre 8 ve 9. kaşıkları da koyabilirsiniz. ben bu sefer 8 kaşık koydum. çok koyu olmayan bir kek hamuru olacak.

kek hamurunu kalıbımıza döküp fırında 180 derecede pişiriyoruz. kürdan ya da bıçakla kontrol edip fırından çıkartıyoruz. bir kenarda soğuyor ve sonra da kalıptan çıkartıyoruz. bu sefer kekin üzeri bir taraftan hafif kabardı. eyvah ne olacak şimdi diye düşünüyordum ama soğuduktan sonra elimle o kısmı bastırdım ve düzeldi. üzeri düz oldu sonuç olarak.

pastayı servis edeceğimize yakın taze kremayı mikserle çırpıp krem şanti kıvamına getiriyoruz. tabağa aldığımız kekin üstünü ve yanlarını krema ile kaplıyoruz.

sonra üzerini şekerler ve mumlarla süslüyoruz. özellikle bakana kadar böyle şeylerin varlığından bile haberim yoktu. oysa pasta, kek malzemeleri reyonunda pasta süslemek için bir sürü şey var.

nice nice yeni yaşlara miniğim..



Wednesday, September 11, 2013

incirli pavlova


çok sevdiğim lise arkadaşım esra'nın tarifi. taaa o zamanlar bir kere evlerine gittiğimde bize kek yapmıştı. benim ilk kekimi 35 yaş sonrası yaptığım düşünülecek olursa esra'nın şimdi harikalar yaratmasına şaşmamalı. ve benim de daha 40 fırın kek pişirmem lazım :)

bu tatlıyı yapayım diye gözüme kestirdim. tam 3 gün sürdü tamamlamam ama aynen dedikleri gibi, her işte bir hayır var gerçekten. çünkü ben tarifi çilekli yapacaktım. mecburen çünkü burda incir bulmak neredeyse imkansız. yaz ortalarında büyük marketlerden birinde bir kez görmüştüm, taneyle satılıyordu. bi daha da görmedim.

pazar akşamı beze gibi olan tabanını yaptım. fakat yapmaya çok geç başlamışım ve hazır olduğunda gece 12 olmuştu saat. o saatte kremayı çırpmak hele de mideye indirmek olmaz diyerek ertesi günü beklemeye karar verdim.

ertesi gün sirke çektirmesini hazırladım önce. sonra meyveleri yıkadım. kremayı hazırlamaya geldi sıra. o da ne, mikserle çırparken her nasılsa kendimi durduramadım ve fazla çırptığım için benim krema bir anda çökeleğe döndü. biraz daha çırpsam peynir olacaktı yani. evde başka krema olmadığı için oturup bütün çileği yedim.

salı günü yeniden krema ve çilek almak üzere markete gittim. kapıdan girer girmez tam karşımda bir standda incir olduğunu gördüm. gözlerime inanamadım. hem de türkiye'den gelme. tabii incirler biraz küçüktü. biraz sertti. onca yolu gelebilmesini ve biraz da bekleyeceğini gözönüne alarak erken toplamışlardı. ama gene de kara incirdi. hem de memleketimin inciri.

eve gidip kremayı yeniden hazırlayıp bu sefer incirli olarak tatlımı tamamladım. harika oldu. işte tarif:

tabanı
4 yumurta akı
1/2 su bardağı toz şeker
1/2 yemek kaşığı mısır nişastası

önce bir kapta şeker ve nişastayı karıştırıyoruz. bir başka derin kapta yumurta aklarını çırpmaya başlıyoruz. iyice beyazladığında, ama daha katılaşmadan, şeker-nişasta karışımımızdan biraz döküyoruz. gene çırpıyoruz. şeker-nişasta karışımını böyle parça parça dört beş seferde yumurtaya katıyoruz. sonra bu karışımı kabı ters çevirdiğimizde akmayacak kıvama gelene kadar çırpıyoruz. ben diyim 5 dakika, siz diyin 10 dakika. hayatımın en uzun mikserle çırpma seansı bu oldu diyebilirim. beze yapılışının tek zorluğunun bu olduğunu hep duyardım. ilk defa tecrübe etmiş oldum. dediğim gibi tamamen katı kıvama geldiğinde bunu yağlı kağıt döşediğimiz fırın tepsisine çapı 15-20 cm civarı ve yüksekliği de 3-4 cm olacak bir daire şeklinde yayıyoruz.

önceden ısınmış fırında 140 derecede 1 saat pişiyor. fırını söndürüp fırının kapağı kapalı olarak 1 saat de için de tutuyoruz. elinizle kontrol ettiğinizde dışı hafiften çıtır çıtır olmalı. içinin ise koyu kıvamlı köpük gibi yumuşak olduğunu yerken göreceksiniz.

eğer tatlıyı daha sonra yapacaksanız bezemsi tabanı fırının içinde bekletebilirsiniz. beze üzeri kapalı olarak 1-2 gün bekletilebiliyormuş.

üzerine
1 su bardağı taze krema
1 yemek kaşığı bal
1/2 su bardağı balzamik sirke
8-10 incir

sirkeyi küçük bir tavada altı açık olarak önce bir kaynatıp sonra altını iyice kısıp hacmi yarıya ininceye kadar pişirin. soğumaya bırakın.

kremayı ve balı bir kapta mikserle çırpın. ama yukarda anlattığım gibi fazla çırpmayın. taze krema krem şanti kıvamını alır almaz durmak lazım. süt ve yağın ayrışması meğer an meselesiymiş.

incirleri istediğiniz gibi dilimleyin. ben dörde böldüm.

son olarak geliyoruz parçaları birleştirmeye.

tabanı tabağa yerleştirin. üzerini, kenarlarını kremayla döşeyin. incirleri kremanın üzerine dizin. koyu kıvamlı ama hala hafif akışkan sirkeyi üzerinde ip gibi gezdirin.

harika bir görüntüsü var ve çok lezzetli bir tatlı. kara dut, böğürtlen ve çilek gibi meyvelerle de çok güzel olur. daha önce tarifini verdiğim çilekli beze turtasına çok benziyor.


Saturday, September 7, 2013

kimyonlu, çavdar unlu ekmek




bugüne kadar yaptığım ekmekler içinde normal beyaz ekmeğe en çok benzeyen bu oldu. diğerlerine göre çok daha hafif ve yumuşak bu ekmek.

3 dl su
1 yemek kaşığı tereyağ
5 dl beyaz un
2 dl çavdar unu
1.5 çay kaşığı tuz
1/2 çay kaşığı kimyon
1.5 çay kaşığı kuru instant maya

malzemeleri yukardaki sırayla koyuyoruz. unu koyduktan sonra bir kaşık yardımıyla sıvıların üstünü tamaman kapatacak şekilde yayıyoruz. tuz, baharat ve en önemlisi mayayı en son koyuyoruz. ilk etapta maya sıvıya değip hemen ıslanmıyor.

kaşıklar da makinanın kendi ölçü kaşığı.

1 numaralı basic programda 1.000gr ekmeği seçerek pişiriyoruz.

ekmek haznesini makinadan çıkarttıktan 5-10 dakika sonra, daha sıcakken ekmeği hazneden çıkartmak daha kolay oluyor. ekmek dışarda soğuduktan sonra da hemen naylon torba içine kaldırmak lazım. yoksa dışı sertleşiyor.

Friday, September 6, 2013

şeftalili tart


evde bozulmak üzere olan şeftaliler vardı. ne yapsam diye düşünürken ilk tart denemem gerçekleşti. tart hamuru aynı kiş hamuru gibi. tek farkı tatlı olması.

tart hamuru
1.5 su bardağı un
125 gr tereyağ
1/2 su bardağı pudra şekeri
1 yumurta

tüm malzemeyi karıştırıp hamuru hazırlıyoruz. buzdolabında 15 dakika bekletip tart kabına yerleştiriyoruz. tabanına yayıp kenarlarını da yükseltiyoruz. tekrar buzdolabında 15 dakika bekletip 180 derece ısıtılmış fırında yarım saat kadar pişiriyoruz. tart hamurunu pişirmenin şöyle bir usulü var. hamurun üzerine yağlı kağıt serip üzerine bir avuç bakliyat (genelde kuru fasulye kullanılıyor) koyarak önce 20 dakika pişirip sonra kağıtsız 10 dakika daha pişiriliyor. böylece hamurun tabanının şekli bozulmuyor ve üstü de fazla kızarmıyor.

ama ben bunu yapmadım. evde kuru fasulye yoktu. bakalım ne olacak dedim. sonuçta hamur pişmeden önce verdiğim şekli bir parça kaybetti. çünkü kenarlar aşağı doğru kaydı biraz ve daha önemlisi sağı solu kabardı. gerçi fırından çıkınca kabartılar sönüyor.

kreması
2 yumurta sarısı
1 çay bardağı toz şeker
1.5 çorba kaşığı un
1.5 çorba kaşığı nişasta
2 su bardağı süt
1 çorba kaşığı tereyağ
2 çay kaşığı vanilya

yumurta sarıları, şeker, un, nişasta ve sütü karıştırarak pişiriyoruz. koyu bir muhallebi oluyor. sonra bunu derin bir kaba alıp tereyağını da ekleyip 2-3 dakika mikserle çırpıyoruz. vanilyayı ekleyip 3-4 dakika daha çırpıyoruz. kremayı soğumaya bırakıyoruz.

soğumuş kremayı soğumuş tart hamurunun üzerine döküyoruz.

meyveli kısım
3-4 küçük şeftali
1 çay bardağı su
1 tatlı kaşığı nişasta
1/2 tatlı kaşığı toz şeker

şeftalileri soyup ince elma dilimleri şeklinde kesiyoruz. sonra bunları kremanın üzerine diziyoruz.

tarifte tart jölesi kullanılıyordu. hem daha parlak hem de şeffaf olduğu için daha şık oluyor tabii. ama jöle kullanmadığım için nişasta ile jölemsi birşey yaptım. su, nişasta ve şekeri küçük bir cezvede muhallebi gibi pişirdim. sonra bunu sıcak sıcak kaşıkla şeftalilerin üzerine döktüm. amaç meyvelerin kararıp bozulmasını engellemek.

tartı buzdolabında 1 saat kadar bekletip yiyebilirsiniz.


Thursday, September 5, 2013

mercanköşklü çavdar ekmeği




zeytinyağlı mis gibi bir ekmek oluyor bu. çok sevdik biz..

malzemeleri aşağıdaki sırayla koydum. her zamanki gibi prensip önce sıvılar, sonra katılar.

1 dl yoğurt
3 dl su
2.5 yemek kaşığı zeytinyağ
9 dl çavdar unu
2.5 çay kaşığı kuru mercanköşk (oregano)
2.5 çay kaşığı tuz
2.5 çay kaşığı instant kuru maya

french bread programında, 1.000 gr ayarında yaklaşık 3 saat 40 dakikada pişiyor.

yemek ve çay kaşıkları ekmek makinasının kendi ölçü kaşıkları. ya da ikea'nın ölçü kaşıklarını kullanabilirsiniz. bunların normal kaşıklardan daha farklı olduğunu düşünüyorum.